Een knobbel in mijn borst. Ik herinner me het moment nog goed. Hoe het allemaal kwam weet ik niet meer, maar ineens dacht ik er een te voelen. Heel ‘hands on’ en praktisch maakte ik meteen een afspraak bij de huisarts.

En dan he. Dan gaat het ratelen van binnen. Ga je van absolute apathie en helemaal leeg en stil van binnen zijn naar immense chaos. Buitelen de gedachten je hoofd door en wil je hart via je oren naar buiten. Je weet heel zeker: ik ga hartstikke dood. Einde verhaal. Of nou ja, niet meteen. Ik ga misselijkmakende chemo krijgen, mijn haren vallen eruit, ik ga helemaal wegrotten en dan is het pas einde verhaal. Niks te misschien nog wel een wereldreis, de lotto winnen en moeder worden (niet per sé in die volgorde).

Mocht het dan nog een beetje meevallen, dan moeten mijn tieten eraf. Wat moet een vrouw zonder? Wat ís een vrouw zonder? Ik bén mijn haar, en mijn tieten. En die misschien-baby dan? En mijn relatie? Wie wil een vrouw zonder tieten, op deze leeftijd ook al? En dan kan je dus ook nog nieuwe tieten krijgen. Ik moet er niet aan denken. Ik wil gewoon mijn eigen borsten, ik wil hier niet eens aan denken. Wat een ellende.  En die relatie. Moet je hem dan de laan uitsturen, voordat het hele circus gaat beginnen? Misselijkmakende ‘Komt een vrouw bij de dokter’-scenes schoten door mijn hoofd. Het liefst wilde ik gewoon in bed gaan liggen en het laten komen. Get it over with.

En dan wist ik nog niks. Maarja, dat is wat het grote boze K-woord met je doet. Negen vrouwen per dag gaan eraan onderdoor in Nederland hoorde ik in het nieuws. Iedereen in je omgeving heeft of krijgt wel met kanker te maken. Op het moment kan ik je zo al vier namen geven van mensen in mijn directe omgeving. Grote kans dat je zelf een keer aan de beurt komt. Kan ik nog wel heel blij nooit een sigaret aan hebben geraakt en biologische, rauwe cacaoschillen kauwen; heeft Magere Hein keiharde schijt aan.

Ik liet anderen voelen. Die voelden het ook. In de krappe week tijd tussen mijn ontdekking en de doktersafspraak heb ik zowat constant aan mijn borsten gezeten. Ik heb ze minutieus bekeken. Afgewisseld met kop-in-het-zand-gedrag als er helemaal niet aan willen denken en gelaten op de bank zitten, proberend ‘normaal’ te doen en je dagelijkse dingetjes gewoon voort te zetten.

Toen was het zover. De dokter die aan mijn tieten mocht voelen. Ik stond in mijn mooiste onderbroek met mijn armen omhoog, omlaag, naar de zijkant. Ik mocht zitten en liggen en ik vond het maar wat. Toen ie zei dat ik me geen zorgen hoefde te maken, geloofde ik hem bijna niet. Hallo, ik voel toch wat ik voel? Ik heb mezelf in die krappe week dikke vette kanker aangepraat en ik had al een heel doemscenario geschreven.

Nee, zei de dokter. Je gaat nog niet dood. Je tieten hoeven er nog niet af. Je leeft gezond, hebt geen erfelijke belasting, bent jong. De kans is minimaal. Bovendien voelde hij geen afwijkingen, zag niks raars.

Hij bracht een andere term in mijn leven: mastopathie. Ongemakkelijke pijnen, verharding van de borsten en dergelijke zonder echte oorzaak, samenhangend met de cyclus. Ik kreeg plaatjes te zien. We gingen mijn toch al geklooi met de pil -want altijd migraine en lichamelijke ongemakken, waaronder pijnlijke, gespannen borsten en daarom op zoek naar welke pil werkt- na. Het was logisch. We spraken af dat ik de nieuwe pil die ik net was begonnen, drie maanden de tijd zou geven. Goed in de gaten zou houden wat ik wanneer zou voelen. Dat ik terugkwam en mocht ik het niet vertrouwen, ik sneller een nieuwe afspraak zou maken en we dan een echo zouden laten maken.

Opgelucht ging ik huiswaarts. Om op internet naar mastopathie te googlen en verschikkelijke verhalen te lezen. Dat vrouwen soms zover waren dat ze zeiden ‘hak die dingen er alsjeblieft vanaf, ik word er gek van!’. Ik kon het me voorstellen.

Ik kan het me nog steeds voorstellen. Ik word er soms ook gek van. Het komt en het gaat en hangt inderdaad af van de hormonen en in welke week van mijn cyclus/pil ik ben. Soms, dan gaat er toch weer een radartje rollen. Wat als? Pijn kan toch nooit goed zijn? Het is toch wel heel gek?

Het zal ook wel de tijd van het jaar zijn. Oktober is borstkankermaand en werkelijk overal hoor, lees en zie je erover. Overkill maybe? Ik weet het niet. Ik weet wel dat ik altijd een beetje bang zal blijven. En dan is er dus nog helemaal niks voorgevallen.

Kan je nagaan als je weet dat je erfelijk belast bent. Of echt al ziek. Ook dat hoor ik ineens veel vaker. Allerlei celebrities die de boel uit voorzorg laten verwijderen. En de verhalen van jonge Hollandse meiden, een stuk dichterbij dus, ken ik ook al.

Waarom dit hele relaas? Hoewel het een heel eng en confronterend thema is, vind ik het ook mega interessant. En je ontkomt er op de een of andere manier toch niet aan. Daarom zit ik vanavond rond elf uur weer thuis op de bank. Niet apathisch, maar met een dekentje en een kop thee. Dan wordt namelijk ‘Nieuwe Tieten’ uitgezonden, een documentaire over en door Sacha Polak, een jonge vrouw die haar moeder heel vroeg aan de ziekte verloor en erfelijk belast is. Ze neemt de beslissing haar borsten preventief te laten verwijderen. Lijkt me heftig. Kijk jij ook? Hier kun je een voorproefje zien en wat achtergrondinfo lezen.

Nieuwe Tieten, door Sacha Polak//22:55 uur//Ned 2