Dissonantie

/in /door

Een online bijeenkomst.

-“Oh het was echt ver-schrik-ke-lijk! Ik heb het hele weekend in mijn bed gelegen. Zo benauwd, zo benauwd! Ontzettend moe ook. Ik ben er nog ondersteboven van. Heb heel veel geslapen maar nog niet genoeg. Mijn arme longen. Ik zeg het je, ik heb de dood in de ogen gekeken! En dat nog maar van een vaccinatie. Ik had echte Covid echt niet overleefd hoor, ik zei het toch! Och wat erg allemaal. Zo bang voor mijn gezondheid. Ik ga echt niet werken zolang er nog van die ongevaccineerden rondlopen”

*”Nou, voor Covid ben ik nog niet zo bang. Ik neem het vaccin niet. Misschien wil ik nog wel kinderen weet je, en we weten nog niks van de lange termijn. Bijwerkingen en neveneffecten enzo. Tis gentherapie, snap je? Hadden ze maar een vaccinatie tegen kanker, die nam ik meteen! Daar ben ik pas echt bang voor, kanker. Slapeloze nachten. Ik doe er alles aan om dát te voorkomen. Gelukkig is dat dan niet besmettelijk…”

PAUZE.

Beiden: “ff sigaretje roken”.

Ziek en single

/in /door

De blik. Je kent hem vast wel. Ik denk dat het beste woord ervoor ´meewarigheid´ is. Soms volgt er een hoorbaar ´ahhhh´ als uiting van de medelijden, een andere keer wordt ie niet geuit maar weet je gewoon dat dat achter die blik schuilt.

Single zijn terwijl je ernstig ziek bent. Het is blijkbaar nog zieliger dan ziek zijn en wel een partner hebben. Het is dezelfde soort maatschappelijke verwachting/veroordeling die hetzelfde soort reactie oproept als 30-plusser en single zijn. Of geen kinderen hebben, ze zelfs niet willen. Bij de ander en bij mij dus, want de ander vindt er van alles van en ik wil gelijk in de verdediging, nee zelfs in de tegenaanval.

Ik ben namelijk niet zielig en ik heb helemaal geen man nodig. In de maatschappelijke pas lopen heb ik nooit gewild of gedaan en als het even kan dan spreek ik me graag en luid en duidelijk over van alles uit. Fuck je verwachtingen. Ik moet niks. Ik maak alles zelf wel uit! Misschien is het wel mijn keuze om single te zijn en blijven, daar weleens aan gedacht?!

Is dat zo? Als ik even goed nadenk over wat ik onder een serieuze relatie versta, dan ben ik al vijf jaar single. Toen ik de diagnose kreeg, had ik net de meest verwarrende en dramatische break up gehad met een man waarvan ik dacht dat hij mijn eindstation (-klik-), de liefde van mijn leven was. Ik was er letterlijk en figuurlijk ziek en getraumatiseerd van. Een bewuste keuze om single te zijn -en blijven- heb ik nooit gemaakt. Ik zie mezelf als een echt relatiemeisje. Ik heb geen behoefte aan rondfladderen en aan nietszeggende flings. Rekening houden met een partner vind ik niet moeilijk of een opgave. Ik ben de ideale schoondochter, dat je het ff weet.

Toch ben ik blij dat ik tijdens mijn ziekte alleen was. Als ik me niet lekker voel dan trek ik me terug. Dan ben ik een ander niet tot last. Ik hoef me ook niet druk te maken om hoe zij zich voelen. Ik kan slapen als ik wil, ik kan janken als ik wil, niksen, dagen opblijven, ongedoucht alleen maar boterhammen met pindakaas eten. En dat zonder schuldgevoel. Ik zou het heel erg vinden als ik door mijn ziekte bijvoorbeeld niet voor mijn kinderen zou kunnen zorgen, dat zij zich zouden moeten aanpassen aan mij en een traumatische periode in hun leven zouden hebben die ze nooit zouden vergeten. Single zijn gaf mij deze ruimte. Ik ging daardoor ook niet over mijn grenzen om toch er voor anderen te zijn, want ik weet zeker dat ik dat anders wel had gedaan. Ik hoefde me, kaal en mager, kotsend en lethargisch, zwetend als een otter er niet druk om te maken dat ik er niet uitzag en of mijn partner me nog aantrekkelijk zou vinden. Of alleen op hem leunen en niks terug kunnen doen. Rot voelen over het ontbreken van intimiteit terwijl dat niet mijn eigen keuze was. Geen plek hebben voor zijn issues en zorgen. Niet nuttig zijn. Ik weet dat dit mijn persoonlijke dingetje is. Iets waar ik zelf aan kan werken. Ja ik ben sterk en ik kan heel goed voor mezelf zorgen, ook in de zwartste dagen van mijn leven. Maar sterk zijn heeft een keerzijde, namelijk dat iedereen dat altijd van je verwacht, inclusief jezelf. Je hoeft niet altijd alles alleen te doen. Als ik al iets heb geleerd van deze periode, is dat je eigen behoeften herkennen en uitspreken en ook om hulp kunnen vragen, heel moeilijk en tegelijkertijd broodnodig zijn.

Ik had veel aan vrienden, familie, collega’s. En toch. Natuurlijk had ik het fijn gevonden om wel iemand te hebben. Iemand die je hand vasthoudt, je moed inspreekt, taken op zich neemt, die zorgt dat ook de grote dingen blijven lopen zoals ze moeten, die er gewoon is. Ik ben zover dat ik durf te zeggen dat ik dat echt mis, zonder dat ik daarachter gelijk denk dat ik desperate overkom (hallo conditionering). Dat staat verder los van ziek zijn of niet.

Ik ben namelijk niet single omdat ik geen relatie wil. Ik wil heel graag een relatie. Juist nu ik officieel in remissie ben en iets van een nieuw perspectief heb. Ik wil dat ik iemands’ special person ben en hij die van mij. Gezien worden. Gewaardeerd. Single zijn kan supersaai zijn en voelen alsof je tijd en je leven onopgemerkt voorbijgaan. Ik maak zoveel leuks mee, ben actief, ontwikkel me… alleen. Niemand maakt lange termijnplannen met mij. Geen vakanties of feestdagen samen, niet een huis kopen, geen gezamenlijke vrienden en extended family, niemand die op mij wacht, waarmee ik wakker word, waarmee ik kan groeien, zorgen en hoogtepunten kan delen, die mijn cheerleader is, die mij de moeite waard vindt. Al mijn liefde en potentieel, zo door het doucheputje. Langdurig ongewild single zijn kan voelen als falen (hoi, conditionering again). Als nooit eens gekozen worden tijdens gym. Als 10000 sollicitatiebrieven schrijven en niet eens uitgenodigd worden. Of wel uitgenodigd worden, maar na een aantal geslaagde rondes toch de baan niet krijgen. Als die auto waarmee testritjes gemaakt worden maar die toch nooit goed genoeg is. Alsof je op de reservebank zit en wel mag meekijken naar hoe de rest speelt, maar je toch aan de zijlijn moet blijven staan. Heb ik al genoeg dramatische voorbeelden gegeven?
Ja, mijn leven is op de rit en ik doe leuke dingen. Alsnog is daar het gemis van net dat extra gouden randje.

Gelukkig weet ik hoe het is om verliefd te zijn. Zelfs dat is anderen niet gegund. En ook hoe het is als het wederzijds is. Ik wil dat. Als het aan mij lag, was ik liever gisteren dan vandaag van de markt. Alleen ligt het niet alleen aan mij. Soms probeer ik het lot een beetje te helpen. Lees: I am putting myself out there. Hoe dat verloopt, is een boek op zich aan verhalen waard. Aan dat boek ben ik jaren geleden al begonnen op dit blog. Ik schreef bijvoorbeeld al bijna tien jaar geleden een stuk over single zijn. (nog een -klik-) en als je zin hebt dan kan je mijn hele liefdesleven op dit blog tot aan die tijd terugvinden.

Mijn avonturen als kale knikker op Tinder en andere ‘ daten tijdens ziekzijn’ verhalen houd je van me tegoed.

Ik ben je goeroe niet

/in /door

‘Oh, en vind je het niet eigenlijk ook gewoon een cadeautje?‘ Hij zegt het zonder te knipperen met zijn ogen en kijkt me verwachtingsvol aan, geeft nog een bemoedigend knikje.

Ik denk dat hij het nooit tegen mij kan hebben. Ik reageer dus niet, al was ik zojuist nog aan het woord. Maar iedereen in de kring kijkt naar mij. Ik geloof dus dat het wel over mij moet gaan. Wat zal ik doen? Lekker sarcastisch antwoorden? Neutraal blijven maar wel aangeven dat hij nogal de plank misslaat? Het negeren, erin meegaan? Wat verwachten ze nou eigenlijk van mij? Ik kwam hier voor een workshop over iets heel anders….

Kanker komt met een meterslange opsomming aan bijwerkingen. Een verrassende en erg vervelende daarvan is de verwachtingen van anderen. Die lijst van verwachtingen is lang en ik zal er meerdere behandelen. In dit geval hebben we het over het idee dat wanneer je de ziekte hebt overleefd, je ineens een of andere heilige en baken van licht bent geworden. Dat je nooit meer boos of verdrietig of bang bent. Dat je heel zen en geduldig overal mee omgaat. Alleen maar positiviteit uitstraalt. Als je de dood in de ogen hebt gekeken en het er (voor nu) levend vanaf hebt gebracht, is er blijkbaar een onuitputtelijke bron van wijsheid in je gevaren. Je hebt overal antwoord op. En je bent ook slapend een yoga master geworden. Je ademt affirmaties. You got it all figured out. Gewoon zo. En dan, nog kaal, met restverschijnselen je kanker een CADEAUTJE noemen. Want dat wil de positiviteitsenthousiasteling horen. Elke keer weer.

Nou, mensen: NEE. Kanker ondergaan is geen retraite. Het is pijnlijk en eng en eenzaam en verwarrend en het maakt je KAPOT. Het spijt me niet dat ik je niet iets anders geruststellends kan vertellen. Het is niet ‘oh nu kom ik lekker aan mezelf toe en ik ga alle boeken van de wereld lezen en ik ga mezelf helemaal psychologisch uitpluizen, lekker zeg die me-time. Dit is precies wat ik nodig had’. Het is pijn hebben, bloeden, littekens, slapen, niet slapen, niet eten, balanceren tussen leven en dood, vergeten dat je bestaat, geconfronteerd worden met al je angsten, ook die waarvan je niet wist dat je die had. Het is tegen allerlei drempels in je nieuwe leven aanlopen, op gebieden die je niet eens kon bedenken. Het is nooit meer onbezorgd kunnen zijn. Let that sink in. Weet jij nog wat jij de afgelopen tijd, vanaf pak hem beet anderhalf jaar geleden hebt gedaan? Ik wel namelijk. En elk van die maanden, weken, dagen, uren, secondes, tot op de dag van vandaag, gingen over kanker. Nee, dit had ik niet bepaald nodig om het leven te gaan waarderen. Dat deed ik namelijk al (en jij?). En ik heb echt een fucking broertje dood aan hippe termen en trends als ‘in je kracht gaan staan’ en de ellende in je leven niet gewoonweg ellende mogen noemen, maar helemaal moeten kapotanalyseren en altijd tot de conclusie komen dat je wat hebt geleerd, dat het nodig was, dat het toch maar mooi en fijn was dat je dit mee mocht maken. Weet je wat een cadeautje is? Een bos bloemen. Een mooi boek. Een lief woord. In je nest kunnen blijven liggen en een ontbijt op bed krijgen. Een levensbedreigende ziekte is KUT.

Als je nog maar net weer op je voeten kan staan, heb je geen idee meer wie of wat je bent en wat je kan en wil. Toekomst is een toverwoord geworden. Alles is een ‘misschien’ en ‘wat als’. Niks is meer zeker. Zeg maar, een soort Corona quarantaine. Alleen dan zonder immuunsysteem, conditie en mét een heel reële doodsangst.

En dan komt daar de wereld overheen met hun verwachtingen en projecties. Natuurlijk heb ik nagedacht. En conclusies getrokken. Nee, niet altijd even positief. Ik weet nog steeds niet alles. Dát is namelijk het leven. Kankerlijers; het zijn net mensen.

Er bestaat zoiets als toxic positivity. Google that. En als je denkt dat iemand na een ingrijpende gebeurtenis ineens allerlei levenslessen heeft geleerd en met je wil delen, leg je een enorme druk op diegene. Blijkbaar was overleven niet goed genoeg? Ik had dit dus nodig en moet nu delen wat ik heb geleerd…. Dat kan er NIET ook nog eens bij. Als nieuwbakken orakel tegen wil en dank heb ik hier een gratis inzicht voor je: niet doen. Dankjewel.

Coming out

/in /door

Vertellen dat je kanker hebt is een soort ‘uit de kast komen’ ervaring, denk ik. Je weet dat het er is, je neemt het overal mee, je hebt het idee dat mensen het aan je zien. Het is een soort geheim waar je je misschien onbewust tegen beter weten in voor schaamt. Een drukkend gevoel waarmee je opstaat en weer gaat slapen en dat er linksom of rechtsom uit moet.

Het is nogal een boodschap. Ten eerste aan jezelf. Het uitspreken, het bevestigen, betekent dat je het niet meer kunt ontkennen. Ik heb kanker. Echt niet. Echt wel. Jezus, ik heb kanker. En dan? Als je eenmaal (en dat is heel snel) de werkelijkheid tot je door hebt moeten laten dringen, kom je voor allerlei dilemma’s te staan.

Wie vertel je het? Wie niet? Waar en hoe doe je zoiets? Via tekst, dan hoef je het niet uit te spreken. Kan diegene het lezen waar en wanneer ie wilt. Maar dat is zo onpersoonlijk. Kan je dat een ander wel aandoen? Er is geen goed moment voor. Nooit.

Ik koos ervoor om het aan directe familie en op mijn werk te vertellen en aan degenen die ik zo vaak/op die manier sprak dat die al wisten dat ik een controle had. Verder deed ik niks.

Tot mensen gingen vragen. Ik ging van ‘gaat niet zo goed man’ naar ‘slecht nieuws’ naar mijn allereerste ‘ik heb kanker’.

En boy, toen was het dak eraf. Een raar soort bevrijding. Het was immers de waarheid, ik kon er niks aan doen en hoefde het niet te verzwijgen om anderen te sparen. Het was intussen mijn normaal. Kanker werd een stopwoord. Toen ik naar een handlezing ging, dacht ik: ‘ik heb toch geen toekomst. ik heb kanker’. Als iemand me een compliment gaf over mijn mooie wenkbrauwen of kapsel zei ik: ‘dankjewel! is nep! ik heb kanker!’. In de supermarkt, het OV, aan de telefoon met instanties, socializen met nieuwe mensen: het rolde zo van mijn tong af. Kan je ook vertellen dat ik nog nooit zo snel en aardig en meedenkend te woord gestaan en geholpen ben, overigens. Voordeel van lid worden van de club waar je niet bij wilt horen: drop de bom en alle deuren gaan voor je open. Yay for free tram rides to your chemo appointments.

Ik ben een jaar na de chemo nu. Mijn eerste operatiejubileum komt eraan. Ik zie er weer uit als een mens, als mezelf. Alleen met minder haar en meer kilo’s. Je ziet niet direct aan mij dat ik nog zo kort geleden zo ziek was en bijna het loodje heb gelegd. Ik worstel nu opnieuw met de ‘zal ik het vertellen’ vraag.

Zoals vanouds ben ik namelijk all over the place. Ben een opleiding gaan doen, ontmoet bij allerlei events nieuwe mensen, ben aan het netwerken. Overal voorstelrondjes. Overal vragen over wat je in het dagelijks leven doet. Hoe je je toekomst ziet. Waar je dankbaar voor bent. Het is onvermijdelijk. Het is zo recent en het beïnvloedt je leven dagelijks op gebieden die je niet voor mogelijk houdt. Kortgezegd: het is allesomvattend. Nieuwe mensen verwachten het niet en dan is de impact nog groter. Verzwijg ik het dus? Bedenk ik iets anders, iets dat ook wel waar is, maar een light versie? Eenmaal verteld, kan ik het niet meer terugnemen. En dan gaat het heel erg daarover. Het hoort bij mij, ja. Maar ik ben het niet. Ik ben meer dan dat. Ik heb er ook niet voor gekozen, maar moet er wel wat mee. Het is een hoofdstuk in mijn levensverhaal, het is niet het hele boek. Ik identificeer me niet met de kanker. Ik wil geen patiënt  zijn. Het neemt ook zoveel ruimte in. Ik wil het niet constant over mezelf hebben (beetje paradoxaal op mijn persoonlijke blog, maargoed), ik wil ook soms luisteren en even kankervrij zijn. Gewoon over andere dingen kletsen. Ontzettend belangrijke dingen zoals een eerlijke wereld, selfcare, muziek en of ananas wel of niet op een pizza hoort (JA).

Ik weet nog hoe het was, kankervrij zijn. Niet meer uit de kast hoeven te komen. Kijk ernaar uit.

Hoe ik het doe: Visualiseren

/in /door

De vraag hoe ik het toch allemaal doe is mij het afgelopen jaar heel veel gesteld. Ik heb vaker gezegd dat ik weleens zou delen hoe ik mijn ziekteperiode ben doorgekomen zonder op te geven en me eigenlijk best goed te voelen. Hoe bleef ik zo rustig? Was ik nooit bang? Kan iemand echt met zo iets groots als kanker geconfronteerd worden en toch ‘gewoon’ verder leven?

Vandaag deel ik techniek 1: visualiseren. Ik noem het expres een techniek. Je kunt het namelijk leren en er steeds beter in worden. Het is een heel praktisch iets, waar ik veel aan heb gehad en nog steeds heb. Ik pas het toe op alles en iedereen en misschien doe jij het stiekem ook al.

Ik was al rustig. Ik was al niet angstig. Maar ik was nog nooit ernstig ziek geweest. Dus hoe ging ik rustig en onbevreesd blijven? Hoe ga je zorgen dat je overeind blijft staan? Dat je positief blijft en niet opgeeft? Hoe zorg je ervoor dat je kunt blijven genieten van het leven, ook als je niet weet hoe lang dat nog duurt en je je ook flink ziek en ronduit KUT voelt? In mijn geval door bewust te kiezen voor een bepaalde houding. Ik besloot dat ik sowieso niet dood zou gaan en dat ik hier nog sterker dan ooit uit zou komen, weer helemaal mijn authentieke zelf (die was ik namelijk behoorlijk kwijt, maar dat is weer een ander thema). Ik verzamelde allerlei tools die ik bewust elke dag weer inzette. Het heeft mij zo ontzettend geholpen, dat ik het graag deel. Het is iets wat iedereen, altijd, overal kan.

Precies een week voor mijn verjaardag hoorde ik dat ik kanker had. Ik had van mijn lieve vriendin Saskia een handlezing cadeau gekregen. Helemaal vrij van verwachtingen en vragen ging ik er naartoe. Laat maar komen, dacht ik. Ik was niet sceptisch, ik had er gewoon geen ervaring mee. Gezien de omstandigheden was het toch wel apart en was ik nieuwsgierig. We gingen er samen heen maar ik moest alleen naar binnen.

Het werd een heel mooie ontmoeting. Deze vrouw heeft mij van top tot teen ALLES beschreven van hoe ik in elkaar zit en wat mijn dromen en mogelijkheden zijn, hoe mijn leven was geweest et cetera. Holla at cha girl als je info wilt. De hele tijd echter dacht ik bij alles wat ze zei: ‘ja maar ik heb geen toekomst’, ‘mevrouw, ik ga dood’, et cetera. Leuk dat zij zag dat ik tomeloze energie heb, heel oud worden zal, de liefde van mijn leven nog wel zal ontmoeten. Nee, ik had geen vragen. IK GING MISSCHIEN SNEL DOOD. Ik kon dat niet meer voor me houden. Er volgde een soort tweede gesprek. We hadden het over selfcare en zelfliefde. We hadden het over voeding, het universum, over stress, over jezelf vergeven, mantra’s en ho’oponopono.

En over automatische gedachten en visualisaties. Ze vroeg mij: waarom vertel je jezelf dat je doodgaat? Je lichaam luistert. Het universum luistert. Weet welke boodschap je ze verzendt, wat je wenst en aantrekt. Waarom stel je jezelf niet voor over een halfjaar, levend en sterk? Denk niet aan kaal worden, maar aan de dag dat je haar weer teruggroeit. Stel je eens voor hoe het voelt als de dokter zegt: ‘jou zie ik weer over een halfjaar’. En dan een jaar. En dan twee….

En zo leerde ik te visualiseren. Met vallen en opstaan. Want natuurlijk had ik ook automatisch angstige, negatieve gedachten en gevoelens. Die hebben wij allemaal. Zo zijn wij helaas geprogrammeerd. Let maar eens op wat je jezelf allemaal vertelt op een dag; echt niet mals. Dat corrigeerde ik door er iets anders tegenover te zetten. Ik heb mij elke dag kapot gevisualiseerd. De patat die ik zou gaan eten als dat weer kon, lunch met collega’s, een lang en gezond leven met twee borsten intact, ik vond dat ik alles mocht wensen dus visualiseerde een kind en een bruiloft, city trips om te vieren dat ik beter werd, concerten waar ik vol zelfvertrouwen met mijn kale kop zou gaan lopen, ik zag de weg die de chemo door mijn lichaam ging voor me, vertelde mijn lichaam dat ik die goed zou ontvangen en dat het mijn lichaam zou helpen de tumor op te ruimen. Ik stelde al mijn cellen voor als soldaten die voor mij aan het vechten waren. Ik lachte naar ze en zij naar mij terug. Ik vertelde mijn lichaam elke dag weer dat ik er trots op was, dat het sterk en gezond was en zou blijven en dat we elke dag weer opnieuw wakker zouden worden en doorgaan. Dat ik ontzettend veel van mezelf houd. Dat klinkt misschien allemaal gek. Het kan ook gek, onwennig, onecht voelen. Dat is alles wat nieuw is. Maar wat had ik te verliezen? Ik had alle tijd om te oefenen en ik kon me ergens aan vast houden. Doing crazy stuff kept me sane.

Bovendien, wanneer het gek is of voelt dat je positief en vol vertrouwen bent en op een aardige, liefdevolle manier tegen jezelf praat, is het juist tijd om in selfcare en selflove te investeren. Hoe kan iets dat gezond en positief is nou slecht zijn? Waarom vinden we het normaal dat we onszelf vertellen dat dingen toch niet zullen lukken, dat we zullen falen, iets niet verdienen enzovoorts? Het geeft alleen maar aan hoe wij mensen vaak onbewust heel ongezond bezig zijn en hard voor onszelf zijn.

Ik heb uiteindelijk op verschillende momenten van verschillende mensen zulke waardevolle dingen geleerd. Soms heel subtiel, soms kwam ik er later pas achter. Meestal was het onbedoeld. Dat is juist het mooie. Altijd en overal is er iets moois te ontdekken en iets nieuws te leren, als je ervoor open staat.

Visualiseren, letterlijk dingen voor je zien, het je voorstellen, is gratis. Het is makkelijk. Iedereen kan het. Het is op elke situatie toe te passen en je kunt het overal, op elk moment van de dag doen. Het helpt je te focussen op positieve dingen, die dingen voor je te zien en ze uit te spreken. Als je positieve dingen gaat zoeken en benoemen, zul je makkelijker dankbaar en vol vertrouwen zijn en dat allemaal helpt je om je fijner te voelen. Je zult er ook in gaan geloven en je ernaar gedragen. Het gaf mij vooral rust en nam angsten weg. Het geeft je ook duidelijkheid en heldere doelen. Als je iets voor je kan zien, kun je het ook bereiken. Wie wil dat nou niet? En voor als je ook van het zweverige houdt: het helpt je de juiste boodschap aan jezelf en het universum te sturen. Je kunt zo aantrekken wat je nodig hebt aka manifesteren en hoger vibreren kun je ook leren, baby!

Een interessante docu als tip tot slot: Heal. Het staat op Netflix en gaat over verschillende manieren van met ernstige ziekte omgaan. Visualiseren komt hier ook in terug.

Hormonale rollercoaster

/in /door

Nog zittend op het toilet stuur ik appjes rond. Ik overweeg een feestje te geven. Ik ben namelijk ongesteld geworden. Normaliter niet iets waar je van in party mood komt of wat de moeite waard is om met anderen te delen. Het is immers heel normaal, toch?

Niet altijd. Niet als je bijvoorbeeld chemotherapie hebt gehad. Precies een jaar geleden (hallo symboliek!) kreeg ik de diagnose borstkanker in mijn schoot geworpen. Ik kreeg gelijk ook een ivf-voortraject aangeboden. Chemo zou me namelijk direct onvruchtbaar maken en me waarschijnlijk in de overgang brengen en ik zou er vrijwel zeker niet meer uit komen. Mocht ik dat willen, dan kon ik eieren laten oogsten en invriezen, voor later gebruik. Ik zei meteen nee. Piekerde er niet over. Mijn (latente) kinderwens zette ik zonder nadenken overboord. Binnen een seconde was ik dit denkproces doorlopen:

– ze weten helemaal niet wat al die hormonen die ik zou moeten nemen, zouden kunnen veroorzaken

– ik kan helemaal niet tegen hormonen en ik heb geen zin om in mezelf te prikken

– ik voel me ellendig, waarom zou ik me met hormonen volstoppen en nog zieker worden? Ik ga al genoeg voor de kiezen krijgen

– ik wil NU beginnen met mijn behandeling en die niet weken uitstellen terwijl ik een snelgroeiende tumor herberg. Wat heb ik aan ingevroren eieren als ik het niet ga overleven?

– als ik alles wat gaat komen doorsta, mag ik ergens na mijn 40e, nog niet eens beter verklaard, aan zwanger worden denken. Wie zegt dat ik dan nog mijn reproductieve organen heb aangezien die misschien verwijderd gaan worden? Waar ga ik die zuurverdiende eieren dan in stoppen? Enne, wie gaat ze bevruchten? De partner die ik niet heb? Die dan ook een veertiger is en misschien geen kinderen wil? Of ze al heeft? Moeten we dan een ivf traject in, wat op zich ook al echt geen grap is? Ik zou nooit zonder een langdurige, vaste relatie moeder willen worden. En wil ik een oude moeder worden? En een risicovolle zwangerschap ondergaan?

Met andere woorden: ik zei nee, kreeg bedenktijd, zei nogmaals nee en dat was het. Ik had geaccepteerd dat de moederschapsboot aan mij voorbij was gegaan. Mocht ik alsnog iemand tegenkomen dan zouden we dan wel kijken wat wij wilden. Beslissen en nooit meer omkijken. Dacht ik.

Het ging precies zoals het moest. De chemo maakte alles direct netjes kapot. Mijn haar, immuunsysteem, maag, vruchtbaarheid, cyclus, zenuwen in handen en voeten, conditie en gelukkig ook de tumor. Dat wel.

Het gebrek aan hormonen en dus de overgang gingen niet ongemerkt voorbij. Het was vooral veeeeeel (nacht)zweten, opvliegers hebben, hartkloppingen als een malle. Wat stijfheid en spier- en botpijn. Bij dezen sorry aan een ieder die tegen mijn zweetsnor moest aankijken en hun dekbedden en bankstellen uit moesten wringen. Ik straalde gewoon warmte uit, en het water kon je zo van me afscheppen. Afgelopen zomer was een hel. Ik had werkelijk het idee dat ik de hele tijd naar gebakken bacon rook. Het was vervelend en ongemakkelijk en tegelijkertijd hilarisch. Aan een dikker wordend lichaam, dunner wordend haar en gebrek aan libido dacht ik niet.

Één groot voordeel: niet meer ongesteld worden. En, nog veel belangrijker: de afwezigheid van migraine. Wat was dat heerlijk! Nergens rekening mee houden. Gewoon leuke dingen kunnen doen. Je, tussen alle andere ellende door natuurlijk, gewoon goed voelen. Een sociaal leven hebben! Ik kan eerlijk zeggen dat ik van de migraine zeshonderdmiljoen keer meer narigheid heb ondervonden dan de kanker. En dat zegt echt heel wat. Ik hoopte zo dat ik in de overgang zou blijven, in ieder geval voor een tijdje. Dan zou ik kankerloos en migraineloos zijn en eindelijk eens echt voluit kunnen leven. De kans op osteoporose en nog drie jaar terugkomen voor infusen nam ik voor lief.

Waar ik vanaf dag 1 heel stellig niks over procenten hoefde te horen, vroeg ik nu hoe groot de kans was dat ik hier uit zou komen. Tien tot twintig procent, zei mijn oncoloog. Maar reken er maar niet op, en zeker niet binnenkort al. Vond ik dus eigenlijk wel fijn.

Nu zit ik op de wc, de plek waar je je beste ideeën opdoet, en denk ik ooooh, dus daarom! Ik had een enorme behoefte om elke man van de wereld te zoenen (zoenen is een eufemisme) de laatste weken. Good old ovulatie! Ik voelde me best wel opgeblazen. Ik had zo’n pijn in mijn tieten en voelde er van alles in, dat ik gisteren een echo heb afgedwongen. Uiteraard heb ik alle denkbare doemscenario’s doorgenomen. En natuurlijk kwam dat neer op: de kanker is terug. Alles bleek echter in orde te zijn (hallelujah). Had ik niet weer ‘gewoon’ mastopathie? Maar hoe dan, zonder cyclus? We prikten bloed om mijn hormonen te meten. Ondertussen lijkt me de uitslag overbodig.

Ik appte iedereen die ik op de hoogte stelde ook: ‘ik weet niet of ik hier blij mee ben’. Want ik wil niet ongesteld worden. Ik wil gewoon zwemmen en de sauna in en citytrips maken en bij anderen blijven slapen zonder daar rekening mee te moeten houden. Ik wil niet weer moeten nadenken over anticonceptie. Ik wil gewoon plannen en ook spontaan doen. Ik wil niet weer in de macht van de migraine zijn. Ik ben nog niet eens mezelf. Moet ik weer mijn leven door iets buiten mij laten bepalen…

Aan de andere kant: heb ik ineens weer een keuze? Ben ik dan toch niet vruchtbaar-af? Kan ik wel weer ooit moeder worden? Dat is een heel raar besef. En, hoe fucking sterk en awesome is mijn lichaam eigenlijk wel niet? Mijn haar dat zich niks van de tweede ronde chemo aantrok en gewoon groeide, mijn weggewaande cyclus die wel gewoon terugkeert en relatief retesnel ook….wat een wonder. Ik ben niet weer ziek, ik ben echt gezond!!! En precies, op de dag af, een jaar nadat ik de boodschap kreeg waardoor alles klaar leek te zijn. Over en uit. Wat een raar en opwindend ding is het leven toch. En hoe grappig en perfect het universum. Je leven kan echt van de ene op andere dag anders zijn, besef ik maar weer eens. Dat is eng en veelbelovend. Kanker hebben (gehad) is tot nu toe een ware achtbaan gebleken met elke keer weer een onverwachte bocht en I’m just trying to enjoy the ride.

Vechten voor je leven

/in /door

Wat betekent het eigenlijk? Op 7 december 2018, precies een week voor mijn verjaardag, kreeg ik de diagnose. Ik kwam kerngezond de kamer binnen en ging er doodziek uit. Daartussen zat een minuut of tien. Mijn tumor was agressief en groeide snel. Mijn behandeling curatief oftewel alles zou ook weer goed komen, althans dat was de insteek.

De behandeling zou ongeveer een jaar in beslag nemen. Chemo, op krachten komen, operatie, op krachten komen en een maand lang elke dag bestraling en op krachten komen. Nu is het elf maanden geleden en zijn alledrie de behandelstappen (positief) genomen. Mijn kankerjubileum komt eraan. Ik heb ineens tijd en ruimte om te reflecteren.

Hoe is het mij eigenlijk vergaan? Als ik pech had, wat niet zoveel voorkwam, zou ik misschien wel een infectie krijgen. En als het dan echt niet goed ging, zou ik in het ziekenhuis terechtkomen. In het ergste geval zou ik misschien een bloedtransfusie nodig hebben. Werd mij verteld. Werkelijkheid: alles wat fout kon gaan, ging fout. Als ik even dacht dat het best wel ging, diende het volgende obstakel zich aan. De kanker behandelen ging op zich prima. Maar alles wat erbij kwam kijken aan neveneffecten en complicaties, dat was pas een probleem. Ik kreeg die infectie. Ik kreeg ook die transfusie, wel vier keer. De ziekenhuisopname: check. Ook de eerste hulpafdeling heb ik een paar keer mogen meemaken, evenals bloedarmoede, hartritmestoornissen en meerdere keren de hulp van ambulancebroeders. Ik had dus veel pech. Gewoon kanker krijgen was niet genoeg.

Het beoogde jaar is nog niet eens voorbij. 7 december 2018 lijkt tegelijkertijd heel ver en heel dichtbij. Er is heel veel en niks gebeurd. Vechten voor je leven klinkt logisch als reactie op een levensbedreigende ziekte. Je wilt niet dood dus je doet er alles aan om in leven te blijven. Het is zo’n gevleugelde uitspraak die iedereen in de mond neemt als je het over dit soort situaties hebt, mezelf incluis. Maar voor mijn gevoel past het niet. Heb ik gevochten?

Er waren dagen waarop ik 24/7 Netflix heb gebinged omdat ik simpelweg nergens anders energie voor had. Wat ik heb gezien? Geen idee. Dat is allemaal weg. Er zijn ook dagen die ik totaal weggeslapen heb. Op maandagochtend wakker worden voor medicijnen, daarna een zwart gat en op dinsdagmiddag ontwaken zonder enig idee wie, wat of waar je bent. En repeat. Er waren dagen waarop wakker worden letterlijk en figuurlijk al teveel gevraagd was en mijn hart al in de zesduizendste versnelling zette. Of die dagen dat ik niet eens durfde te gaan slapen. Want juist dan sloeg de ritmestoornis toe en wat als ik dit keer niet meer wakker werd? Dagen waarop ik dacht dat het OK ging, maar iets als de afwas doen in drie etappes moest. Moeheid die je overvalt zodat je ineens niets meer kan. Letterlijk. Je licht gaat gewoon uit. Ik had zo’n moment op een treinstation en ben gewoon gaan liggen. Zo, op de grond, tussen de mensen. Ik had zo’n moment ook in de bioscoop. Vijf minuten na het begin. Ik heb de laatste twintig minuten van de film nog wel meegemaakt. Er zijn ook momenten waarop chemobrein ervoor zorgde dat ik raar ging praten, woorden niet kon vinden, iets ging doen maar gelijk alweer vergat wat, herinneringen had waar ik niet bij kon. Voor iemand die heel scherp van geest gewend is te zijn is dat de hel. Jong zijn en niet eens je veters kunnen strikken, thuiszorg hebben omdat je bed opmaken al een te grote uitdaging is, is er nog één.

Ik had dus veel pech. Ik heb het uiteraard heel zwaar gehad. Veel zwaarder dan ik waarschijnlijk ooit heb laten zien. En toch. Het is al gebeurd. Het is dat ik er zelf allemaal bij was en de littekens heb, anders zou het niet eens echt aanvoelen. Het is mijn verhaal, maar helemaal geland is het nog steeds niet.

Ik onderging het. Net als alle prikken, afspraken, medicijnen, onderzoeken. Ik zorgde dat ik op kwam dagen en het gebeuren kon. Ik was er gewoon en koos ervoor om precies dat alles te laten zijn wat er was. Ik ging mij niet verzetten, probeerde me niet druk te maken, ging niet overal vraagtekens bij plaatsen en poogde alles te nemen zoals het kwam. Gek genoeg heb je alle tijd van de wereld om na te denken en dat deed ik ook, maar ook weer niet. Ik zou gewoon doen wat ik kon, wilde, moest doen en niet meer dan dat. Ik koos bewust voor zachtheid, meebewegen, loslaten. Ik heb me hierdoor vrijwel nooit angstig of verdrietig gevoeld. Ik heb me dus ook nooit gevoeld alsof ik een strijd aan het leveren was.

Ik ben altijd maar voor precies één ding bang geweest: dood gaan. In mijn vorige leven werd ik regelmatig midden in de nacht in blinde paniek en met een onbeschrijflijke angst wakker. Ik zou ooit dood aan en dat wilde ik niet! Ik gilde het letterlijk uit, als ik kon sprong ik uit mijn vel, en ik stond naast mijn bed, met het gevoel dat ik in beweging moest komen, iets moest doen maar wat?! Het hele idee en gevoel was zo groot dat het niet te vatten was en dat voelde heel eng en beklemmend. Het kwam uit het niets. Nu ik een half doodsvonnis had gekregen, kon mij eigenlijk niks meer overkomen. Als het dan toch over moest zijn, dan wilde ik in de tussentijd niet bang zijn en de tijd die me restte, in negativiteit doorbrengen. Als ik dood zou gaan dan was dat maar zo. Ik zou er verder niks meer van merken.

En nu dan? Ik ben er nog. Ik hoop dat ik het ergste al gehad heb. Ik voel me prima en ontzettend moe, vastberaden en verloren, herboren en kapot tegelijk. Ik kan gelukkig weer OK nadenken, praten gaat weer prima en je zou het aan de mensen om me heen moeten vragen, maar ik denk dat ik ook wel weer best mezelf ben. In grote lijnen dan. En in opbouw.

Vechten is niet het woord dat ik zou gebruiken als ik kijk naar de afgelopen periode. Ondergaan is passender. Hoe het in de toekomst zal zijn, weet ik eigenlijk niet. Ben ik beter? Ben ik nog een kankerpatiënt of niet? Blijf ik kankervrij? Durf ik voluit te leven zonder angst voor terugkeer? Kan ik weer werken, en zoals voorheen? Hoe zal mijn geheugen en concentratie op de langere termijn zijn? Kan ik nog leren? Zal ik ooit weer vruchtbaar zijn? Zullen de restverschijnselen van de ziekte en behandeling ooit verdwijnen? Kan ik fit worden? Wat als ik niet helemaal of zelfs helemaal niet meer kan functioneren als voorheen? Ga ik bang zijn bij elk pijntje? Hoe zal het zijn om niet meer onder controle te zijn, als ik het allemaal weer zelf moet kunnen?

Er is een duidelijk verschil tussen leven voor en na kanker. Als er al gevochten moet worden, dan vrees ik dat dat nog gaat komen.

Drie weken into kanker

/in /door

Van mijn lieve vriendin S kreeg ik een boekje genaamd ‘Hope’. Een leeg notitieboekje met allerlei inspirerende, troost- en hoopgevende quotes. Ik heb een dubbele verhouding met dagboeken. Aan de ene kant ben ik totaal niet gedisciplineerd en vergeet ik het bij te houden, ik vind ‘moetjes’ niks. Aan de andere kant is het heel fijn en verhelderend om te zien hoe iets verlopen is, al is het alleen al omdat je nooit altijd alles kan onthouden en veel feitelijke dingen zo makkelijk kunt bijhouden en opzoeken. Het helpt ook als je bijvoorbeeld alles wilt ordenen en wilt stilstaan bij je proces/waar je dankbaar voor bent. En alles minitueus bijhouden is ook handig voor als je bijvoorbeeld reiskosten wilt declareren bij je zorgverzekeraar. Dat is namelijk een hels karwei waar je hoofd helemaal niet naar staat en je eigenlijk de puf niet voor hebt, en waar zij natuurlijk ook van uit gaan. #ontmoedigingsbeleid #yeahisaidit

Kortom: ik ging enthousiast aan de slag en schreef van alles op. Een paar weken lang. De eerste keer was dat dit:

De eerste weken

  • di 4 december 2018: mammografie, punctie, biopten
  • woe 5/12 laatste keer op werk, manager gesproken en wat collega’s ingelicht
  • vrij 7/12 uitslag
  • woe 12/12: pet-scan
  • vrij 14/12: jarig, mri-scan, uitslag pet-scan
  • ma 17/12: genetisch onderzoek. ivf-traject afgeslagen
  • di 18/12: kennismaking chirurg, uitslag mri, plaatsen chip, punctie andere borst
  • do 20/12: kennismaking radiotherapeut en oncoloog
  • vrij 21/12: kennismaking verpleegkundige, start medicatie hoge bloeddruk, vitamine D ampullen
  • za 22/12: hartproblemen. krijg pammetjes mee tegen stress, die ik weiger in te nemen. Ik heb geen stressprobleem. Trots op mezelf hiervoor.
  • vrij 26/12: kerst, ben begonnen met mijn haar steeds wat meer af te knippen. Ik probeer dit te zien als ‘out with the old, in with the new’ en loslaten van alles wat mij niet meer tot dienst is. Mind over matter. Ik maak plaats voor betere dingen.
  • vrij 28/12: afspraak kapper voor pruik
  • ma 31/12: oudjaar, eerste chemo van 16

Ik heb tot nu toe 2 infuzen gehad, 2 puncties, 2 biopten, 2 scans, 3 foto’s, 2 echo’s, 1 chip, 3 keer bloed laten prikken en vier ziekenhuizen in de regio bezocht. Er hebben zestien mensen binnen twee weken mij in mijn blootje gezien en mijn lichaam bevoeld. Daarvan vijf mannen en elf vrouwen. Meer dan ik vrijwillig aan mezelf heb laten zitten. Lucky them. Laat me alsjealsjealsjealsjeblieft mijn borsten behouden….

De grootste leugen over kanker

/in /door

Ik weet het nog precies. ‘Het klinkt oneerbiedig, maar het is zo’n raar gevormde grote klomp, dat ik denk dat het geen kanker kan zijn. Het voelt anders. En het doet ook geen pijn….’. Mijn klomp werd onder mastopathie geschaard, waar ik veel last van heb gehad en waar ik zeven jaar geleden van dacht dat het kanker was. Dat was het toen niet. En nu wel.

Laat je nooit vertellen dat iets geen kanker kan zijn ‘omdat kanker geen pijn doet’. Ik weet niet wie het verzonnen heeft en ook niet wie het zo graag in stand houdt, maar neem van mij aan (en mijn collega die het jaren geleden ook had en hetzelfde zei): kanker doet wel pijn. Als je een snelgroeiende tumor hebt die plaats inneemt van gezond weefsel, dan voel je dat er iets zit dat er niet hoort en nee, dat is niet pijnloos. Een tumor op zich kan dus echt wel pijn doen. Simpelweg zeggen dat iets geen kanker kan zijn omdat het op een bepaalde manier aanvoelt is dus een leugen waar je je nooit mee moet laten wegsturen. Iets wat ik wel heb gedaan. Ik ben er gelukkig zelf snel ook weer op teruggekomen. Ik ken mijn eigen lichaam immers het beste.

Ik heb de uitspraak ondertussen zo vaak voorbij zien komen dat het eng is. Toevallig las ik gisteren in het ziekenhuis ook een stuk waarin stond dat er ook wel een verband tussen mastopathie en kanker is.

Dus:

– kanker kan wel degelijk pijn doen

– je weet zelf het best of iets wel of niet OK aanvoelt

– je kunt beter een keer (of tien) voor niks een onderzoek uit laten voeren dan te laat…. de prijs die je ervoor betaalt is nogal hoog en niemand anders dan jijzelf ondervindt deze consequenties. Terwijl vroegtijdige detectie zoveel verschil kan maken.

– artsen doen ook maar wat. Ja, het is onderbouwd, maar ze kunnen nog steeds niet toveren en hebben niet de wijsheid in pacht. Bovendien ben jij uniek. Wat voor je buurvrouw geldt, hoeft bij jou niet het geval te zijn. Geloof nooit klakkeloos wat iemand zegt alleen omdat diegene een witte jas aan heeft.

Always stay hydrated, eat your greens en ga gewoon voor een second opinion.

Weer gelijk

/in /door

Hier vertelde ik over mijn eerste ambulancerit.

Wat volgde was een ziekenhuisopname van een week. Maar wat was er dan?

Dat antwoord was niet zo makkelijk te vinden. Dagenlang ben ik elke dag binnenstebuiten gekeerd. Er werd ontelbaar vaak bloed getapt, ik ben van onder tot boven op de echo en foto gezet en er werden tig kweken gemaakt.

Ik lag permanent aan een infuus waardoor bloed, vocht en antibiotica (tegen longontsteking) toegediend werd. Dat zou snel moeten helpen. Dat deed het niet. Ik had constant absurd hoge koorts. Ik zweette me een breuk zoals je je niet eens kan voorstellen. Ik viel in één keer zoveel af, dat ik aan de nutridrink moest.

Mijn dagen waren één lange ijldroom. ‘ s Ochtends propte ik met heel veel tegenzin een ontbijt naar binnen omdat dat moest. Lunch en diner hetzelfde. Tussendoor was ik aan het liggen. Prikken, zweten, onderzoek, zweten, enorme dorst hebben, te moe om mijn ogen open te doen. Naar de wc lopen was al een opgave. Ik denk dat het heel slecht met me ging. Ik hoorde een verpleegster ‘ach kijk nou’ mompelen toen ze mijn kamer binnenkwam, dacht dat ik sliep en stilletjes weer vertrok. Achteraf zeiden de mensen die me hebben bezocht dat ze geschrokken waren van hoe ik er uit zag.

Ondertussen vond ik nog steeds dat mijn urine raar was. Vonden zij niet. Ik vroeg een po om mijn urine op te vangen en te testen. Ik maakte, hoe vermoeid ook, foto’s van bloed in mijn urine en bewaarde het wc-papier.

De verklaring was meteen ‘oh ze zal wel aan het menstrueren zijn’. Terwijl ik dat al drie maanden, vanaf chemo 1 dus, niet meer had gedaan, wat bekend was en ook bekend is bij deze behandeling die ik nota bene op precies deze afdeling, van deze mensen ontving! Niet alleen moet je gillen en huilen om serieus genomen te worden, je moet ook man zijn (but what’s new? Beide artsen waren trouwens vrouw!).

Lang verhaal kort: na dagen antibiotica die niet hielp (want die was tegen longontsteking), was ik ineens binnen twee dagen opgeknapt genoeg en kon ik naar huis. Hoe? ‘Men’ was ‘erachter gekomen’ dat ik een blaasontsteking had. Door de zware medicatie die ik slikte tijdens chemo, had ik er waarschijnlijk niks van gemerkt. Op de dag dat ik die niet meer slikte, ging ik tegen de vlakte en gaf mijn hart door middel van een ritmestoornis aan dat het allemaal ff teveel werd. En dat zou niet bij één keer blijven.